EN LEMBRANZA DE MANUEL ORESTE
RODRIGUEZ LÓPEZ
Onte, 13 de febreiro do 2015, cumpriuse o 25º
aniversario do pasamento do amigo Manolo,
do que quero facer unha lembranza,
especialmente dos anos que coincidimos en Barcelona. Naqueles anos, 1974-1979,
traballaba eu no Banco Pastor, na
Oficina situada na Diagonal, case fronte
á Rambla de Cataluña. Moitos galegos residentes na cidade
fixéronse clientes de “o noso Banco”,
como lle chamabamos os empregados a nosa empresa, hoxe en mans alleas. Un destes clientes foi
Manolo e a súa dona, Irene. Moi pronto collemos relación, que despois se transformou nunha amizade
sincera das dúas familias, a del e a miña.
Cando un está
fóra da terra, séntese máis galego. Será pola morriña que nos invade? Será porque dende fora dámoslle o aprecio que
merece a Terra Nai? O certo é que por
alí pasaron moitos galegos e galegas, a
notábaselle en eles que aquela oficina bancaria era algo máis ca un banco. ¡Era
un cacho de Galicia! Alí tamén coñecín a Paco Tamara, que fora batería da Orquestra Tamara. Cando entraba pola porta, facíao dicindo en voz alta: ¡País,
país…! Nunha das cartas
manuscritas de Manolo, que están publicadas na páxina Web (www.manuelrodriguezlopez.org/es),
que recolle toda a súa obra, fálame del.
Era un personaxe singular, amigo dos amigos.
Pero tamén coñecín a Pucho Boedo, Blanco
Campaña… Conto isto polo sentimento que nos invade aos galegos cando estamos
lonxe da terra e alegría de escoitar a nosa fala.
Pero naquela
época houbo unha crise, orixinada no ano
1973 coa chamada “Guerra do Petróleo”,
que foi o parón para a economía de moitos países, entre eles,
España, que estaba en pleno
desenvolvemento económico. Iso orixinou
cerres de empresas, despidos
colectivos, mingua do poder
adquisitivo, etc. E iso afectou o amigo Manolo, que perdeu o seu emprego, que xa non puido
recuperar, pero que estimulou a súa
creación literaria e periodística. A súa dedicación ao Centro Galego de
Barcelona e outros da provincia,
asociacións culturais, colaboracións en xornais, etc., foi plena.
Eu asistín con el a presentacións
de libros e a actos sociais. Pero cando
volveu a Galicia, tampouco tivo moita
axuda para reorientar a súa vida laboral.
Gracias a súa muller, Irene, da que sempre tivo o seu apoio, e a os seus fillos, Enrique e Santiago, o home puido seguir desenrolando a súa
verdadeira vocación: a de escritor, a do “poeta obreiro”. Tamén e certo que estivo rodeado ou estimado
por grandes amigos, entre eles, Xulio Xiz,
que coidou da difusión da súa obra --coa decisiva recolleita de
documentación e clasificación feita polo seu fillo Santiago-- e da creación da páxina Web. Deste home xa lle tiña oído falar a Manolo na
época barcelonesa, pero no coñecín ata
anos despois, o igual que ó actual Alcalde de Paradela. Dous
grandes amigos, entre outros, de Manolo.
Cando ó comezo
deste escrito falo do “pasamento do amigo”,
é intencionadamente, pois
nós, os galegos, e así como intelixentemente lle chamamos a
“morte”, o paso ao remate da vida
corporal a outro estadio que non se sabe ben como é, onde está.
Pero o certo é que cremos noutra vida,
da que era crinte o amigo Manolo.
¿Quen sabe se iso que pesa 21 gramos,
como sostén o grande director de cine mexicano, González Iñárritu, non leva consigo algunha nanomateria
distintiva e algún día, co avance das
novas tecnoloxías, poidan ser
localizables as almas nalgún lugar do inmenso Universo?
Eu non son
quen para xulgar a súa obra literaria.
Iso déixoo para os especialistas literarios. Pero si quero falar dun dos
seus traballos como tradutor, falo da
súa tradución da obra de Frei Xacinto Verdaguer, “A Atlántida”
ao galego, publicada despois de
morrer, con prólogo do que era Conselleiro de Cultura (1994), D. Victor Manuel Vázquez Portomeñe, gran parlamentario. Agora que andamos en loitas sobre a nosa
fala, se temos máis o menos falantes ca en outras épocas, eu lle recomendaría aos profesores de galego,
da Ensinanza Primaria e do Bacharelato, que lle recomendaran ou obrigaran aos
seus alumnos a ler esta obra traducida,
en un galego precioso, gracias ao
coñecemento que tiña Manolo da lingua catalana e da nosa fala, e o cariño
que puxo na súa tradución. E xa
que falo disto, fago miña aquí a proposta que no seu día fixo “GALICIA
DIXITAL” a RAG,
para que o “Días das Letras
Galegas” deste ou do vindeiro ano,
sexa dedicado a Manuel Rodríguez
López, o “poeta obreiro”, que ben merecido o ten. Iso será factible se os nosos académicos se
deixan de discriminar segundo a ideoloxía ou simpatías políticas dos
seleccionados. A RAG no está para
iso, senón para valorar méritos das persoas
que destacan e destacaron no noso país,
Galiza. Manolo Oreste Rodríguez
López foi un deles. ¡É un dos nosos!
Santiago, 14
de febreiro do 2015-02-16
José Gómez
Blanco.
Se
publicará en “GALICIA DIXITAL”
-----------------------------------------------------------------------
A Atlántida, de
Jacinto Verdaguer
Traducción: Manuel
Rodríguez López
Edición: Xunta de
Galicia. Dirección General de Cultura
1994.
-------------------
